Miras hukukuyla alakalı en son temel kavramlarla ilgili özet bir yazı yazmıştım.Şimdi miras hukukunda yasal mirasçılığı ve miras paylarını anlatmaya çalışıcam.
Payları anlatırken çizimlerden yararlanıcam, bu çizimleri paint’te kendim yapacağımdan görsel bi şölen beklemeyin : ) basitçe çizimler olacak.
Türk Miras hukukunda İsviçre’de olduğu gibi zümre sistemi benimsenmiş.Yazıdan çok resimlerle anlatması daha kolay olduğundan önce kanun metnini yazıp ardından resmedilmiş halini vericem.
Resimleri yorumlarken bilmeniz gerekenler ; (M) mirasbırakanı temsil eder ve yuvarlak üzerine çarpıyla gösterilir. (E) eşi temsil eder. Eğer bir yuvarlağın üzerinde tek çizgi var ise, bunun manası; üzerinde tek çizgi olan kişinin mirasbırakandan önce öldüğü, yani mirasçı olamayacağıdır.
Birinci Zümre Mirasçılığı
MADDE 495.- Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur.
Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar.
Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.
Şekilde (M) mirasbırakan öldüğünde altsoyu olarak A-B-C-D hayattalar.Ancak C ve D, mirasbırakan (M)’ ye , A ve B’ye göre daha uzak sıradaki kan hısımları olduğundan mirasçı olamazlar.Yukarıdaki örnekte M’nin yasal mirasçıları 1. zümre mirasçı olan,yani altsoy (örnekte çocukları) olan A ve B’dir. A ve B eşit miras payı alırlar.
İkinci Zümre Mirasçılığı
MADDE 496.- Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar.
Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.
Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.
2. zümre mirasçılıkta, mirasbırakanın altsoyu bulunmamalıdır.
Resimde (M) öldüğünde çocukları A ve B ve anne babası D ve C hayatta.Bu durumda D ve C, M’nin altsoyu bulunduğu için mirasçı olamazlar.
İkinci zümre mirasçılar şu kişiler olabilir ; mirasbırakanın ana-babası, kardeşleri, yeğenleri ve onlardan olanları.
Yukarıdaki resimde M’nin eşi E, M’den önce ölmüş ve M’nin çocukları C ve D’de M’den evvel ölmüş. Bu durumda M’nin eşi de çocukları da mirasçı olamazlar. Bu sebeple 2. zümre mirasçılara baktığımızda M’nin anne ve babası hayattalar.Dolayısıyla 2. zümre mirasçılık var.A ve B eşit oranda mirastan pay alırlar.
Biraz daha karışık bir örnek gösteriyim ;
Örnekte mirasbırakan M öldüğünde bekar ve çocuğu da yok.Ölümünde hayatta olanlar ise, Annesi A, kardeşleri B-C-D ve kendisinden evvel ölen kardeşi E’nin çocukları F ve G. Bu durumda paylaştırma şu şekilde olacak;
M’nin altsoyu bulunmadığından ve Annesi A hayatta olduğundan 2. zümre mirasçılık söz konusu. A kanun gereği mirastan 1/2 payını alacak. Kalan 1/2 lik pay ise kardeşler arasında paylaştırılacak. Bu durumda B + C + D + E (E öldüğü için mirasçılar F ve G olur) = 1/2 hepsi eşit pay alacağına göre ;
B= 1/8 C= 1/8 D= 1/8 F+G= 1/8 F ile kardeş 1/8 eşit olarak 1/16’şar paylaşacaklardır.
B= 1/8 = 2/16 C= 1/8= 2/16 D= 1/8=2/16 F= 1/16 G=1/16
Yani M’nin terekesini 16 pay yaparsak, anne A mirasın yarısını alacağından 8 pay A’ya gider. Diğer kişilerde oranları doğrultusunda ; B-C-D 2’şer pay, F ve G’de 1’er pay alır ve miras tamamen bölüşülmüş olur.
Üçüncü Zümre Mirasçılığı
MADDE 497.- Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar.Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.
Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır.Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması hâlinde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları hâlinde onların payları diğer tarafa geçer.
Çizim üzerinden anlatmaya çalışıyım ;
Çizime göre , M öldüğünde, hayatta olan kişiler anasının babası A, teyzesi B, babasının anası C, amcası D, halaları E ve F’dir. (Bayanlar kare, erkekler yuvarlakla gösterildi)
Bu durumda M’nin terekesi 12 pay olur , A ve B ve C 3’er pay D-E-F’de 1’er pay sahibi olurlar. (Matematiksel işlemleri sana bırakıyorum)
Dikkat ettiysen buraya kadar Eşi hiç hesaba katmadım.Bundan sonraki yazıda Eşin her zümreyle mirasçılığını çizimli şekilde anlatırım.
Ben annemin reşit olan tek mirasçısıyım. 2 tane küçük kardeşim var velayetleri babamın üstüne. Annemin adına kayıtlı yüklü miktarda borç var ancak ne benim nede babamın bu borcu ödeyecek gücümüz yok miras üçe bölündüğü için babamın adına haciz istemi çıkar mı?
benim babamın ilk eşinden iki çoçuğu olmuş,eşi vefat edince annemle ikinci evliliğini yapmış.o ilk eşinden olan kızını ikinci eşinin kardeşine vermiş yani dayımla evlenmiş onlarında çoçukları olmamış.Şu anda ablamda eniştemde(dayımda) vefat ettiler.Onların öncelikli mirasçıları kimler oluyor.Ablamın annesi ve babası bir olan; babamız bir annemiz ayrı abimin(vefat etti)çoçukları mirasdan pay alırken biz alamıyormuyuz.
annesi ve babası vefat eden bekar kızın mal varlığı kendi kardeşlerinden başka kime kalır ?bilgilendirirseniz sevinirim önemlii
halam vefat etti, halamın vefatın dan sonra eniştem başka bir bayanla evlendi, sonra eniştemde vefat etti, babam halam ın kendisi ile ortak hisseli yerini almak için halam ın çocuklarından bu yer ile ilgili vekaletlerini aldı, ancak eniştemin yaptığı ikinci evlilikden eşi, de eniştem üzerinden kendisine intikal eden bu yer ile ilgili mirasdaki hakkının halamın öz çocukları nın hissesi kadar olduğunu iddia ederek vekalet vermeyi red ediyor, sorum eniştemin ikinci eşi, bir önce ki eşden kendisine intikal eden miras daki payı ne kadardır, (halam ın 5 çocuğu var ve hepsinden vekalet alındı), burada hukiki olarak ne yapılabilir.
biz 10 kardeşiz ben 4 kişinin paylarını noterden sözleşmeyle kanuniile üzerime alabilirmiyim sonradan bozulurmu veya anemin hakını bozarlarmı
ben evlenmeden önce eşimin babası ölmüş evlendikten bir yıl sonrada eşim doğumdan bir kaç gün sonra öldü, ölen eşimden bir kızım oldu ben tekrar evlendim ben evlendikten bir kaç yıl sonra ölen eşimin annesi öldü. Sizden isteğim ben bunlardan miras talep edebilme hakkım var mı? Yanlız ölen eşimin babasının ayrı annesinin ayrı malı var ikisinden de ayrı hak taleb edebilir miyim? Aydınlatırsanız teşekkür ederim.
Bak ben sana bir soru sorayım anlarsan helal olsun. İlerideki avukatım sen olursun. Şimdi bir kargir ev var. Bu kargir ev yapılmaya başlandığında tapu Annenin üstüne çıkıyor. Annenin bir oglu bir kızı var. Sonra hibe yoluyla anne ogluna 1/2sini hibe ediyor. Annede 1/2hisse kalıyor. Oglu ölüyor. Anne yaşıyor. Oglunun üzerindeki hisse yasal mirasçılarına pay ediliyor. Oğlun ölümünden 3yıl sonra anne kızına 1.2lira gibi bir fiyata 1/2sini satıyor. Ancak satıştan oğlunun mirasçılarının haberi yok. Herhangi bir yazılı ya da sözlü tebligat yapılmıyor. Aradan 20yıl geçiyor. Anne ölüyor. Annenin ölümünden 25yıl sonra da kızı 1/2hissesine dayanarak malın kendine ait olan kısmını ailenin geri kalanından istiyor. Ve bu yüzden dava açıyor.
Ek bilgi: Tapuda 1/2hisseyle diğer hissedarların ve 1/2 hisseyle kızın ismi geçmektedir.
Hadi bakayım kim haklı kim haksız. 🙂
gayet başarılı bir çalışma olmuş 🙂
miras hukuku karmaşık biraz : / anlattığın kadarı değil de, evlatlık, gayrısahih nesep ya da eş işin içine girince bi karmaşa oluor sanki : / tedirgin edior beni bu ders : /