Ödeme Emri ve Ödeme Emrine İtiraz

Son yazıda,bir alacaklı olarak nasıl icra takip talebinde bulunabileceğini göstermiştim.Bugün, bir sonraki aşamaya geçiyoruz.

Yani,icra takip talebimiz kabul edildi.Borçluya bir ödeme emri gönderilmesi gerekiyor.

Şimdiye kadar bir alacaklı olarak ne yaptık?

Geçerli bir icra takip talebini icra müdürlüğüne sunduk.

Bundan sonra ne yapılması gerekiyor?

Ödeme emrinin gönderilmesinin tek şartı,geçerli bir takip talebi ve biz bu talebi yaptık.Artık top icra müdürlüğünde.

Kanunen ödeme emrini düzenlemesi gereken icra müdürüyken,uygulamada bu böyle değildir.Avukatlar icra takip programları mahiyetiyle ödeme emrini de kendileri düzenler.İcra müdürünün tek yapması gereken,imza ve mühürlerdir.

Bu sebeple,icra dairelerinde,vatandaşlara ayrılmış,içinde icra işlemlerini yürütmeye dayalı çizelgeler bulunan programlar var,bu programları kullanarak,ödeme emri düzenleyebilirsin.Ödeme emri borçlu sayısından iki fazla düzenlenir.Diyelim borçlu sayısı bir,üç adet ödeme emri düzenlenir.Biri icra dosyasına konur,biri borçluya tebliğ edilir,biri de istersen sana,yani alacaklıya verilir.Eğer bu nüshalar arasında bir fark mevcut ise,borçluya tebliğ edilen nüsha geçerlidir.

Peki icra müdürünün görevi olan ödeme emri düzenlemeyi neden biz vatandaşlar ya da avukatlar yapmakta?

El-Cevap: Olur da bir gün yolunuz icra dairelerinden geçer ise,içerideki insan yoğunluğu size bu cevabı verecektir.Zaman az,memur az,bu sebeple,icra dairesinin yapmakla yükümlü olduğu işlemleri,vatandaşlar hazırlıyor,zamandan kazanılıyor.Diğer türlü gerçekten bu işler yürümez.

İcra müdürü ödeme emrini düzenlerken,ya da uygulamadaki haliyle,sizin düzenlediğiniz ödeme emrini incelerken,borcun gerçekten var olup olmadığını araştırması,borcun muaccel (vadesi gelmiş borç) olup olmadığını,zaman aşımına uğramış olup olmadığını araştırmakla mükellef değildir,çünkü böyle bir yetkisi yoktur.

Eğer borç zamanaşımına uğradıysa,ya da borç müeccelse (vadesi gelmemişse) borçlu ancak ödeme emrine itiraz yoluyla bu iddialarını ileri sürebilir(ödeme emrine itirazı birazdan anlatıcam)

Borçluya kanuna uygun olarak tebligat yapılır.Ödeme emri düzenlenirken bir icra dosyası açılır ve takip işlemini hangi sene başlatmışsanız icra takip numarası o senenin tarihiyle başlar ve ardından verilen numara da sistemin o sene her dosyaya sırayla verdiği numaradır.Örneğin 2010 senesinin 1 ocağında,icra dairesinde ilk ödeme emri düzenlettiren sensen,icra takip numaran 2010/1 dir.İcra takip dosyası icra dairesinde saklanır.Avukatlar da icra dairesindeki dosyanın aynı içeriğini kendi bürolarında “gölge dosya” adı altında muhafaza ederler.İcra dairesindeki dosyalar kırmızı,avukatların dosyaları genelde mavidir.

Ödeme emri borçluya tebliğden itibaren kanuni süreler işlemeye başlar.Bir icra talebi alan icra müdürü,3 gün içerisinde ödeme emrini düzenlemeye ve tebliğe göndermeye mecburdur.Sebebsiz yere ödeme emrinin düzenlenmemesi durumunda icra mahkemesine müdür aleyhinde şikayet yoluna gidebilirsin.

Diyelim 01.01.2010 tarihinde sen icra dairesinde ödeme emrini düzenlettirdin.Ödeme emrinin ne zaman tebliğ edildiğini yani yasal sürenin ne zaman başladığını öğrenmek istiyorsun.Ne yapmalısın?

Basit; icra dairesine gidip,raflar arasından senin takip dosyanı bulmalısın.Yani örneğimizdeki 2010/1 dosyasını bulacaksın.Eğer tebligat gerçekleşmişse,dosyanın içinde,tebligatın gerçekleştiğine,gerçekleştiyse kime tebliğ edildiğine,gerçekleşmediyse sebebine dair bir belge bulacaksın.

Borçlu sayısı birden fazla diyelim ve müşterek borçlular var(yani her borçlu borcun tamamından sorumlu) bu durumda her borçluya ayrı ayrı tebligat yapılması gerekir.(İİK m.61)

Diyelim ödeme emri borçluya tebliğ edildi,bundan sonrası nedir?

Borçlu yedi (7) gün içerisinde ödeme emrine itiraz etmezse ya da eder ve itirazı iptal edilir veya itirazı kaldırılırsa artık ödeme emri kesinleşir.Ve ödeme emrinin kesinleşmesi her alacaklının görmek isteyeceği türden hareketlerdir : ) Kesinleşmiş bir ödeme emri altın anahtardır.İcra takibinin sonraki safhalarının habercisidir.Yani borçlunun mallarının haczi,hacizlerin paraya çevrilmesi.

Düzenlenen Ödeme Emrinde Neler Yazılıdır?

1. Takip talebindeki kayıtlar,yani alacaklı ad-soyad-adres,borçlu ad-soyad-adres alacak tutarı vs.
2. Borcun ve takip giderlerinin (yani sizin icra takibi başlatmak için yaptığınız giderler,eğer avukat vasıtasıyla bu işlemleri yaptırdıysan,vekalet ücreti)
3. Borçlunun 7 gün içerisinde ödeme emrine itiraz edebileceği bilgisi.
4. Mal beyanında bulunma ihtarı.
5. Tebligattan bir gün sonra başlayacak bu 7 günlük süre boyunca,borç ödenmez ve ödeme emrine itiraz da edilmezse cebri icraya devam edileceği uyarısı.
6. İcra müdürünün mühür ve de imzası.

Bu kayıtlar genel haciz yoluna dair ödeme emrindeki kayıtlardır.Uygulamada en çok bu icra takip işlemi yapılmakta.

Ödeme Emrinin Zorlayıcı Özelliği

Ödeme emri kendisine tebliğ edilen borçlunun artık iki seçeneği vardır.Ya takibe konu edilen alacağı kabul edecek ya da borcu inkar edecektir.Borçlu bu 7 günlük sürenin mesela 3. gününde icra dairesine giderek “evet borçluyum” diyebilir.Borcu ödemezse,alacaklının istemiyle icra işlemlerine geçilir.

Ya da borçlu 7 gün içerisinde ödeme emrine itiraz etmeyerek de borcu zımnen kabullenmiş olur ve ödeme emri kesinleşir.

Buraya kadar hep alacaklı yönünden icra takip işlemlerini anlattım,sanma ki kan emiciyim.Bundan sonraki konuda,işin borçlu tarafından olan kısmını anlatıcam.Yani ödeme emri kendisine tebliğ edilen biz olucaz ve ödeme emrine itiraz edicez : )